Gà đòn hay gà nòi là một giống gà nội địa tiêu biểu của Việt Nam. Gà đòn có dáng vẻ dũng mãnh, oai vệ, tinh thần chiến đấu cao và những miếng đánh uy lực, hiểm hóc và đẹp măt. Đá gà đòn được tổ chức thường niên vào những dịp đầu xuân năm mới. Nhưng đá gà đòn trên mạng hiện vẫn chưa được phổ biến như đá gà cựa sắt.
Cách chọn gà đòn đá hay.
Có rất nhiều cách để lựa chọn và tìm ra một chú gà nòi tốt. Nhưng vẫn cần 4 yếu tố chủ chốt đó là “Nhất dáng, nhì Tông, tam lông, tứ vảy”.
Thứ nhất là dáng.
- Mình dài: Tổng thể từ phần đầu đến phần chân con gà dài, không quá gầy.
- Dáng giọt mưa: Thường con gà đứng dáng xiên, trước ngực cao hơn dưới đuôi. Nếu phần ngực ngang đuôi thì là dáng đòn cân. Thông thường người chơi sẽ chọn dáng giọt mưa vì loại gà này đá cao hơn so với loại gà dáng đòn cân.
- Cuống đuôi: To.
- Đùi: Đùi ếch to, dài.
- Ngực nở rộng.
- Cần cổ: Liền với các đốt xương.
- Mòng dâu: To.
- Cánh: dài và khít.
- Lườn: Càng sâu càng tốt.
Thứ hai là Tông.
Trong thực tế, đúng ra Tông phải đứng thứ nhất theo cách chơi gà nòi. Tuy nhiên tông dòng không thể nhìn bên ngoài được mà chỉ có đoán và kiểm tra. Vì vậy dáng vẫn ưu tiên đầu tiên để chọn được một chú gà đòn hay.
Thứ ba là lông.
Lông gà đòn cần óng mượt, nhìn chắc khoẻ. Lông cánh liền mạch mọc đều giúp gà cân bằng tốt khi nhảy lên ra đòn. Phần đầu, cổ và đùi thường không có lông và săn chắc giúp gà chịu đượcn hững đòn tấn công mạnh.
Thứ tư là vảy.
Cũng giống như dấu vân tay của người chân gà có những vay xếp theo hình đặc trưng. Vảy ở chân gà cũng thể hiện được một con gà mạnh khoẻ và được nuôi dưỡng cẩn thận chỉ chu.
Tính chất trận đấu giữa đá gà đòn Việt và gà cựa.
Ở trận đấu nào cũng cần có chiến thắng tuy nhiên đá gà đòn thiên về đòn thế, sức lực, sự bền bỉ. Còn gà cựa thiên về vũ khí với những cú đá mang tính sát thương cao. Nếu đá gà đòn là một trận đấu quyền anh thì gà cựa sẽ giống như một trận đấu kiếm.
Gà đá đòn thường đá theo hồ mỗi hồ từ 10-15p sau đó sẽ giải lao 5 để vần gà, chữa trị những vết thương và sẽ tiếp tục đá. Mối trận kéo dài từ 10 – 20 nên một trận đá gà nòi kéo dài rất lâu.
Gà đá cựa sẽ không có thời gian nghỉ giữa trận và thường diễn ra rất nhanh do sát thương từ cựa sắt là rất lớn. Có những trận đá chỉ vài chục giây gà dính cựa hiểm có thể mất khả năng chiến đâu ngay lập tức.
Vì vậy đá gà đòn trên mạng chưa được phổ biến do thời gian thi đấu một trận thường quá dài. Có những trận ngang sức ngang tài có thể đá từ sáng tời chiều mà vẫn chưa phân thắng bại.